In België betaal je niet voor het terugleveren van stroom. Integendeel, wie zonnepanelen heeft in combinatie met een digitale meter, ontvangt een terugleververgoeding voor ingezette elektriciteit op het net. Momenteel variëren die vergoedingen sterk. In september 2022 liep de vergoeding nog op tot 28 cent per kWh, maar begin 2024 zijn bedragen van amper 2,5 tot 3 cent per kWh genoteerd. Waarom bestaan er zulke grote verschillen? Wat is de invloed van marktprijzen, het type meter en je contract? In dit artikel lees je alles over de terugleververgoeding voor zonnepanelen in België: van wetgeving en digitale meters tot het vergelijken van leveranciers en het verschil met Nederland.
Waarom betaal je niet voor terugleveren van stroom in België?
Je betaalt niet voor terugleveren van stroom in België omdat injectie van zonne-energie op het openbare net wordt beschouwd als een dienst aan het energiesysteem, waarvoor een terugleververgoeding ontvangen wordt.
Deze vergoeding wordt bepaald door de energieleverancier en is gebaseerd op de marktomstandigheden. Er bestaat op federaal of Vlaams niveau geen verplicht minimumtarief. Zonnepanelenbezitters met een digitale meter ontvangen een vergoeding voor het aantal kilowattuur (kWh) dat zij niet zelf verbruiken, maar op het net zetten.
Voorwaarden:
- Je beschikt over een digitale meter
- Je hebt een injectiecontract bij een energieleverancier
Wat gebeurt er als je een analoge meter hebt?
Met een analoge meter registreer je geen exacte injectie. Je energieleverancier weet daardoor niet hoeveel je op het net zet. In dit geval ontvang je geen terugleververgoeding.
Bestaat er een verplichting om een terugleververgoeding te geven?
Er is geen wettelijke verplichting voor energieleveranciers om een minimumvergoeding te bieden voor geïnjecteerde stroom.
Waarom is er verschil met Nederland?
In Nederland werd een injectievergoeding ingevoerd om om te gaan met verouderde terugdraaiende tellers, terwijl Vlaanderen intussen breed is overgeschakeld op digitale meters die correcte meetgegevens leveren.
Wat is een terugleververgoeding in België precies?
Een terugleververgoeding in België is een bedrag dat je ontvangt van je energieleverancier voor de elektriciteit die je op het net injecteert wanneer je zonnepanelen stroom opwekken maar je zelf geen verbruik hebt.
De vergoeding wordt uitgedrukt in €/kWh en is afhankelijk van:
- Energieleverancier
- Marktomstandigheden
- Conditie van je contract
Hoe wordt de terugleververgoeding berekend?
De vergoeding wordt meestal gekoppeld aan de APX-dagmarktprijs of Belpex-prijs, met eventueel een vaste bonus of afslag, afhankelijk van het injectiecontract.
Moet je een apart contract afsluiten voor teruglevering?
Ja. Een injectiecontract is vereist.
Zijn er vaste injectietarieven per regio?
Neen. In Vlaanderen, Brussel en Wallonië gelden geen uniforme injectietarieven.
Tabel – Voorbeelden van terugleververgoedingen begin 2024 bij populaire leveranciers in Vlaanderen:
| Leverancier | Terugleververgoeding €/kWh | Contracttype |
|---|---|---|
| Engie | 0,025 – 0,035 | Variabel |
| Luminus | 0,03 | Injectiecontract |
| Eneco | 0,03 | Dynamisch |
| Bolt | Zelf in te vullen | Peer-to-peer |
Wat bepaalt hoeveel terugleververgoeding je krijgt?
De terugleververgoeding die je ontvangt wordt bepaald door meerdere factoren, waarvan de belangrijkste:
- De actuele marktprijs voor elektriciteit (APX of Belpex)
- Het gekozen injectietarief van je energieleverancier
- Of je een dynamisch, vast of variabel contract hebt
- Beschikking over een gecertificeerde digitale meter
Wat is het belang van een digitale meter?
Een digitale meter registreert injectie en afname apart. Zo kan correct verrekend worden hoeveel elektriciteit je hebt geïnjecteerd.
Spelen seizoenen ook een rol?
Ja. In de zomer injecteer je doorgaans meer door hogere zonneproductie. Bij lage marktprijzen daalt dan ook je vergoeding.
Kunnen energieleveranciers je vergoeding wijzigen?
Ja. Bij dynamische en variabele contracten fluctueert deze mee met de stroomprijzen.
Hoe werkt teruglevering met een digitale meter?
Met een digitale elektriciteitsmeter worden je afname van het net en injectie op het net apart geregistreerd, in tegenstelling tot oudere terugdraaiende tellers.
Voordelen van digitale meter in relatie tot teruglevering:
- Nauwkeurige registratie van je injectie
- Basisvoorwaarde voor terugleververgoeding
- Transparantie in je energieverbruik en injectiegedrag
Wanneer werd de digitale meter ingevoerd in Vlaanderen?
De uitrol startte in juli 2019 en sinds begin 2023 ben je verplicht een digitale meter te hebben bij nieuwbouw, verkoop, grote renovatie of na melding van zonnepanelen.
Kun je als prosument zonder digitale meter nog een vergoeding ontvangen?
Neen. Enkel een digitale meter meet exacte waarden voor injectie. Analoge meters registreren totaalverbruik (salderen).
Hoe verschillen injectietarieven tussen leveranciers?
Injectietarieven verschillen sterk tussen energieleveranciers doordat er geen wettelijk voorgeschreven minimumvergoeding bestaat.
Vergelijking van tarieven (indicatief voor begin 2024):
| Leverancier | Dynamisch of vast | Injectievergoeding (€/kWh) |
|---|---|---|
| Engie | Vast | 0,028 |
| Luminus | Vast/variabel | 0,03 |
| Eneco | Dynamisch | 0,025 – 0,032 |
Waar vind je de hoogste injectievergoeding?
Op websites zoals Energievergelijk.be of door offertes bij leveranciers op te vragen.
Bieden groene stroomleveranciers hogere tarieven?
Niet noodzakelijk. In veel gevallen zijn deze vergoedingen marktvolgend.
Wat zijn de gemiddelde opbrengsten van teruglevering?
De gemiddelde opbrengsten via terugleververgoeding hangen af van je injectievolume en het uitbetaalde tarief. Een huishouden met 3500 kWh zonneproductie en 1500 kWh injectie per jaar ontvangt bij 3 cent/kWh:
1.500 kWh × €0,03 = €45 per jaar.
Hoe maximaliseer je je inkomsten?
- Verbruik stroom op het moment van productie
- Slimme toestellen (bv. wasmachine overdag)
- Thuisbatterij installeren
Spelen maandelijkse kosten een rol in de vergoeding?
Neen. De terugleververgoeding is een aparte post, los van distributiekosten of prosumententarief.
Wat zijn alternatieven voor netinjectie?
Alternatieven om zelfgeproduceerde elektriciteit te benutten zonder injectie:
- Thuisbatterijen (voor zelfverbruik ’s avonds of nachts)
- Slimme energiebeheer met timers en sturing
- Laadpaal voor elektrische wagen
Hoe effectief is een thuisbatterij financieel?
Bij lage terugleververgoeding (bv. 3 cent) verhoogt een batterij je eigenverbruik (tot 70%), waardoor je bespaart op aankoopprijs van stroom (gem. 25 tot 35 cent/kWh).
Heeft België plannen om injectievergoedingen aan te passen?
Er zijn geen plannen om injectiebetalingen in te voeren zoals in Nederland. Vlaanderen kiest bewust voor digitale meters met aparte meting van injectie en eigenverbruik, wat één-op-één vergoeding mogelijk maakt.
Is wetgeving hierover in ontwikkeling?
Momenteel staan er geen artikelen in het Vlaams Energie- en Klimaatplan over verplicht injectietarief of maximumvergoeding.
Wat zeggen experts hierover?
Experts zoals VREG en Fluvius geven aan dat een correct werkende markt de prijs bepaalt, zolang er voldoende transparantie in contracten bestaat.
Kan de terugleververgoeding negatief worden?
Een negatieve terugleververgoeding is momenteel onwaarschijnlijk maar theoretisch niet uitgesloten in een dynamisch model waar de stroomprijs negatief wordt.
Gebeurt dit in de praktijk?
Tijdens extreme overproductie of lage vraag, zoals in zonnige weekends, kunnen handelsprijzen op Belpex negatief uitslaan, vooral bij dynamische contracten.
Wat zou je dan moeten betalen?
Enkel met een dynamisch contract, waarbij de vergoeding 1-op-1 volgt uit de marktdagprijs, zou je moeten betalen voor injectie bij negatieve uurprijzen.
Hoe vergelijk je injectiecontracten correct?
Injectiecontracten vergelijk je best via:
- Energievergelijkers
- Offertes rechtstreeks opvragen
- Let op extra kosten, looptijden, wijzigingen injectietarief
Belangrijke aspecten bij vergelijking:
- Vast of dynamisch tarief?
- Bonusstructuur of opslag?
- Looptijd contract?
- Tijdstip uitbetaling?
Wat is het verschil tussen terugleveren en salderen?
Salderen is het compenseren van je verbruik met je productie over een langere tijd—een systeem dat in België niet meer toegepast wordt. Terugleveren gebeurt op het moment zelf, waarbij de geïnjecteerde stroom apart wordt afgerekend tegen het injectietarief.
Is salderen nog mogelijk in België?
Sinds 2021 wordt in Vlaanderen volledig overgeschakeld op meterwerking met digitale meters. Salderen zoals in Nederland is afgeschaft.
Kun je beter stroom meteen gebruiken dan terugleveren?
Ja. De besparing op verbruik (25-35 cent/kWh) is veel hoger dan de vergoeding voor injectie (2-4 cent/kWh).
In België moet je niet betalen voor het terugleveren van stroom. Je ontvangt juist een vergoeding als je beschikt over een digitale meter en een injectiecontract hebt. De hoogte van de terugleververgoeding wisselt sterk, afhankelijk van leverancier, marktprijs en type contract. In tegenstelling tot Nederland is er in België geen verplicht injectietarief van kracht, en je bent afhankelijk van wat de markt biedt. Maximale winst haal je uit optimaal eigenverbruik, eventueel met slimme toestellen of een thuisbatterij. Vergelijk contracten goed om te vermijden dat je energie te goedkoop weggeeft.
Meer weten over zonnepanelen, thuisbatterij of injectiecontracten? Vraag advies op maat aan bij energie-expert Zen Zonne Energie.