Een grond-water warmtepomp, vaak een type geothermische warmtepomp, onttrekt warmte aan de aarde via een horizontaal buizennetwerk (captatienet) in uw tuin of via verticale boringen diep in de grond. Dit systeem staat bekend om zijn hoge en constante rendement, omdat de bodemtemperatuur relatief stabiel blijft gedurende het jaar. Een significant voordeel is de mogelijkheid tot passieve koeling in de zomer, waarbij de koelte van de bodem wordt gebruikt om uw woning energiezuinig te koelen. Hoewel de initiële investeringskosten voor een grond-water warmtepomp aanzienlijk zijn, vooral bij verticale boringen , biedt het systeem op lange termijn besparingen en een duurzame oplossing. Voor de installatie, met name bij boringen, kan een vergunning of melding vereist zijn.
Hoe werkt een grond-water warmtepomp?
Een grond-water warmtepomp (ook geothermische warmtepomp genoemd) onttrekt warmte uit de ondergrond via verticale of horizontale aardsondes, geleid die naar een warmtewisselaar en verhoogt de temperatuur met een compressor. De opgewekte warmte wordt vervolgens overgedragen aan het warm watercircuit van je woning voor verwarming of warm sanitair water.
Wat is het verschil tussen horizontale en verticale aardsondes?
Horizontale sondes worden op 1 à 2 meter diepte geplaatst over een groter grondoppervlak. Verticale sondes gaan tot 100 meter diep en nemen minder plaats in.
Wat gebeurt er met de warmte die uit de grond wordt gehaald?
De warmte vloeit via een water-glycolmengsel naar de warmtepompunit, waar een compressor de temperatuur verhoogt en de condensor die warmte afgeeft aan de woning.
Kan een grond-water warmtepomp ook koelen in de zomer?
Ja. In de zomer werkt het systeem omgekeerd: koelte uit de ondergrond wordt benut om ruimtes te koelen via vloerverwarming of ventiloconvectoren, zonder veel extra energieverbruik.
Is geothermische energie hernieuwbaar?
Ja. Aardwarmte is een hernieuwbare energiebron die continu uit de kern van de aarde komt en dus oneindig beschikbaar is.
Wat kost een grond-water warmtepomp in België in 2025?
De prijs voor een grond-water warmtepomp in België in 2025 ligt gemiddeld tussen €20.000 en €30.000. Dat is inclusief btw, materialen, installatie en eventuele boringen.
Welke factoren beïnvloeden de kostprijs?
- Type aardsonde (horizontaal vs. verticaal)
- Grondsoort en booromstandigheden
- Grootte van de woning en verwarmingsbehoefte
- Aansluiting op vloerverwarming of radiatoren
Zitten er premies in de prijs (2025)?
Ja. De Vlaamse renovatiepremie Mijn VerbouwPremie voorziet tot €4.000 subsidie voor een geothermische warmtepomp als je woning technisch geschikt is.
Hoe verhoudt de kost zich tot andere systemen?
Een grond-water warmtepomp is duurder dan lucht-water warmtepompen (€8.000–15.000), maar biedt tot 25% meer rendement. De terugverdientijd is gemiddeld 12 à 18 jaar.
Wat zijn de voordelen van geothermie?
De voordelen van geothermische verwarming zijn veelzijdig en leiden tot een lagere energiefactuur, hogere waarde van je woning en langdurige besparing.
Hoe energie-efficiënt is een grond-water warmtepomp?
Het rendement of COP van een geothermische warmtepomp ligt tussen 4 en 5. Dat betekent dat je uit 1 kWh elektriciteit 4 à 5 kWh warmte haalt.
Hoe milieuvriendelijk is het systeem?
Een geothermisch systeem stoot tijdens gebruik geen CO₂ uit en draait grotendeels op aardwarmte. Enkel de compressor gebruikt stroom.
Welke onderhoudskosten zijn er?
Dankzij het gesloten circuit en de duurzame componenten zijn de onderhoudskosten laag, €100–150/jaar voor inspectie en koelmiddelniveaucontrole.
Hoelang gaat het systeem mee?
| Component | Gemiddelde levensduur |
|---|---|
| Warmtepompunit | 20 à 25 jaar |
| Aardsondes | 50 jaar of langer |
Hoeveel verbruik heeft een geothermische warmtepomp?
Het elektriciteitsverbruik voor een grond-water warmtepomp in een gemiddelde gezinswoning bedraagt 1.500 tot 2.500 kWh/jaar, afhankelijk van isolatie en woonoppervlak.
Hoe bespaart dit t.o.v. gas?
Je bespaart tot wel 70% op je energiekosten tegenover een traditionele condensatieketel op gas of stookolie.
Wat met combinatie met zonnepanelen?
In combinatie met zonnepanelen functioneert de warmtepomp bijna volledig autarkisch en verlaag je je nettoverbruik naar 0 of zelfs negatief.
Wat zijn de nadelen van een grond-water warmtepomp?
Hoewel geothermie veel voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen waarmee je best rekening houdt.
- Hoge initiële investering
- Voldoende grondoppervlakte nodig of diepe boringen
- Niet geschikt bij slechte ondergrond of waterhoudende lagen
- Vergunningsplichtig bij diepe boringen
Wanneer is een grond-water warmtepomp interessant?
Een geothermische warmtepomp is vooral rendabel in nieuwbouw of bij grondige renovatie met vloerverwarming en waar grondboringen technisch mogelijk zijn.
Is het interessant bij bestaande bouw?
Bij voldoende isolatie (> E60) en toegang tot een tuin van minstens 150 m², is het ook bij renovatie rendabel na 15 jaar.
Voor welk type woningen is het geschikt?
Geothermische warmtepompen zijn vooral geschikt bij woningen vanaf 150 m², appartementen met warmtenetten of meergezinsgebouwen.
Heb je een vergunning nodig voor een geothermische warmtepomp?
Ja. In België is een meldingsplicht of omgevingsvergunning vereist voor verticale boringen dieper dan 10 meter of in beschermde gebieden.
Hoe verloopt de installatie van een grond-water warmtepomp?
Installatie gebeurt in meerdere fasen: boor- of graafwerken, plaatsing van leidingen en de warmtepompunit, aansluiting op je verwarmingssysteem en test/calibratie.
Hoe lang duurt het installeren?
Gemiddeld 5 tot 10 werkdagen afhankelijk van de complexiteit en diepte van het boorwerk.
Moet je vloerverwarming hebben?
Vloerverwarming is aanbevolen. Lage temperatuurverwarming optimaliseert het rendement van de warmtepomp.
Welke premies zijn er voor grond-water warmtepompen in België in 2025?
De belangrijkste premie is Mijn VerbouwPremie. In 2025 ontvang je bij een geothermische warmtepomp tot €4.000 afhankelijk van inkomenscategorie en energiedoelstelling.
Zijn er extra fiscale voordelen of EPC-voordelen?
Eigenaars kunnen rekenen op een verlaagd btw-tarief van 6% bij renovatieprojecten >10 jaar oud. Bovendien verlaagt een geothermisch systeem je EPC-score aanzienlijk.
Wat is het verschil tussen een lucht-water en een grond-water warmtepomp?
| Aspect | Grond-Water | Lucht-Water |
|---|---|---|
| Rendement (COP) | 4–5 | 3–4 |
| Aanschafprijs | €20.000–30.000 | €8.000–15.000 |
| Geluid buitenunit | Geen | Wel |
| Werking bij vorst | Onverminderd | Minder efficiënt |
Welke merken bieden geothermische warmtepompen in België aan?
De bekendste merken zijn Vaillant, Viessmann, NIBE, Bosch, Dimplex en Alpha Innotec. Ze bieden systemen met COP’s tussen 4 en 5 en krachtige compressors tot 16 kW.
Hoe kies je een betrouwbare installateur?
Kies een RESCert-gecertificeerde installateur met ervaring in geothermie. Gebruik daarvoor officiële databanken of onafhankelijke platforms zoals Zen Zonne Energie.
Kan een geothermische warmtepomp in combinatie met een thuisbatterij?
Ja. In combinatie met een thuisbatterij sla je overtollige zonne-energie op en verhoog je je zelfverbruik tot 80%, vooral geschikt bij dynamische energietarieven of injectietarieven in 2025.
Een grond-water warmtepomp is een energiezuinige, milieuvriendelijke verwarmingsoplossing met een hoog rendement en lange levensduur, perfect in lijn met de klimaatambities van België. Door de hoge aanschafprijs is het vooral geschikt voor wie toekomstgericht investeert in duurzaamheid en beschikt over voldoende ruimte of boorrechten. De technologie blijft verder ontwikkelen en wordt steeds interessanter in combinatie met zonnepanelen en een thuisbatterij. Vraag zeker offerte én persoonlijk advies aan bij een gecertificeerde installateur voor de juiste oplossing voor jouw woning.