Een luchtwarmtepomp gebruikt de buitenlucht als energiebron voor verwarming en eventueel koeling. Er zijn twee hoofdtypes: de lucht-water warmtepomp, die water voor uw cv-systeem en tapwater verwarmt , en de lucht-lucht warmtepomp (airco), die direct lucht in de ruimte beïnvloedt. Luchtwarmtepompen zijn doorgaans goedkoper en eenvoudiger te installeren dan bodemenergiesystemen, maar hun rendement is meer afhankelijk van de buitentemperatuur.
Wat is de beste keuze als je in 2025 wil verwarmen zonder gas in België? Een luchtwarmtepomp is een efficiënte én milieubewuste oplossing, en biedt op dit moment een van de duurzaamste alternatieven voor traditionele verwarmingssystemen. Met een verminderd energieverbruik van minstens 65% ten opzichte van een klassieke mazout- of gasketel, wint de luchtwarmtepomp jaar na jaar terrein. Maar welk systeem past het best bij jouw woning: een lucht-luchtwarmtepomp of een lucht-waterwarmtepomp? In dit artikel leggen we je glashelder het verschil uit, tonen we de toepassingen, voordelen en beperkingen en krijg je deskundig inzicht in hun werking binnen de Belgische context van 2025.
Wat is het verschil tussen een lucht-lucht en een lucht-water warmtepomp?
Het verschil tussen een lucht-lucht en een lucht-water warmtepomp ligt in de manier waarop de warmte wordt overgedragen binnen de woning.
Bij een lucht-luchtwarmtepomp haalt het systeem warmte uit de buitenlucht en blaast die via ventilatie direct de woning in. Dit type wordt vaak gebruikt voor het verwarmen en koelen van individuele ruimtes.
Een lucht-waterwarmtepomp onttrekt eveneens warmte uit de buitenlucht, maar zet die om in warmteoverdracht via een watervoerend systeem. Deze warmte wordt verdeeld via vloerverwarming, radiatoren of voor het verwarmen van sanitair water.
Welke technologie gebruiken luchtwarmtepompen?
Luchtwarmtepompen maken gebruik van een thermodynamisch koelmiddelcircuit bestaande uit een verdamper, compressor, condensor en expansieventiel. Dit circuit benut het natuurlijke temperatuurverschil tussen buiten en binnen om warmte te verplaatsen.
Waarin verschillen hun toepassingen?
- Lucht-luchtwarmtepomp is optimaal in kleinere woningen, appartementen, of als deelsysteem.
- Lucht-waterwarmtepomp is geschikt voor centrale verwarming, ideale aansluiting op vloerverwarming en gebruik voor sanitair warm water.
Hoe werkt een lucht-luchtwarmtepomp stap voor stap?
Een lucht-luchtwarmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht via een buitenunit, transporteert die warmte via een koelmiddel en blaast die warmte naar binnen via een of meerdere ventilatie-units (binnenunits).
Hoe gebeurt koeling of verwarming?
Door het omkeren van het koelcircuit (via een vierwegklep) zorgt de warmtepomp in de winter voor verwarming en in de zomer voor koeling. Dit maakt het systeem omkeerbaar.
Wat is de gemiddelde COP van een lucht-luchtwarmtepomp in België?
De gemiddelde COP (Coefficient of Performance) van een lucht-luchtwarmtepomp in België ligt tussen 3,5 en 4,2. Dit betekent dat voor elke 1 kWh verbruikte elektriciteit, de pomp 3,5 tot 4,2 kWh warmte levert.
Lees meer over hoe werkt een lucht-lucht warmtepomp?
Wat zijn de voordelen van een lucht-luchtwarmtepomp?
Een lucht-luchtwarmtepomp heeft als voornaamste voordeel dat het snel en plaatselijk kan verwarmen of koelen.
De voordelen van een lucht-luchtwarmtepomp zijn:
- Snelle installatietijd (vaak binnen 1 tot 2 dagen)
- Koel- en verwarmfunctie in één toestel
- Geen leidingen of radiatornetwerk nodig
- Zeer geschikt voor renovatie van appartementen
- Lage onderhoudskosten
Kan een lucht-luchtwarmtepomp gebruikt worden in oudere woningen?
Ja, op voorwaarde dat de woning voldoende geïsoleerd is en de verwarming lokaal (per ruimte) gewenst is.
Wat zijn de nadelen van een lucht-luchtwarmtepomp?
De nadelen van een lucht-luchtwarmtepomp liggen vooral bij comfort en energie-efficiëntie.
De nadelen van een lucht-luchtwarmtepomp zijn:
- Geen productie van sanitair warm water
- Beperkte warmteverdeling (per unit)
- Geluidsproductie van binnen- en buitenunit
- Weinig esthetisch (zichtbare units)
Hoeveel geluid produceren lucht-luchtwarmtepompen gemiddeld?
Buitenunits produceren gemiddeld tussen de 40 dB(A) en 60 dB(A) op 1 meter afstand. Binnenunits produceren doorgaans tussen 20 en 35 dB(A) op laagstand.
Wat is het werkingsprincipe van een lucht-waterwarmtepomp?
Een lucht-waterwarmtepomp zet warmte uit de buitenlucht om in warm water dat via een hydraulisch systeem vloeit naar verwarmingselementen (zoals radiatoren of vloerverwarming).
Wat is het verschil met een hybride warmtepomp?
Een hybride lucht-waterwarmtepomp werkt samen met een bestaande gasketel. In koude periodes neemt de gasketel het deels over, terwijl de warmtepomp het grootste deel van het jaar functioneert.
Lees meer over hoe werkt een lucht-water-warmtepomp?
Wat zijn de voordelen van een lucht-waterwarmtepomp?
De voordelen van een lucht-waterwarmtepomp zijn:
- Grote energie-efficiëntie met een seizoensrendement tot SCOP 5+
- Verwarming én sanitair warm water
- Ideaal voor BEN-woningen (bijna energieneutraal)
- Compatibel met zonnepanelen
- Minder CO₂-uitstoot dan stookolie of gas
Hoeveel subsidies zijn er voor lucht-waterwarmtepompen in België in 2025?
Volgende premies en subsidies zijn in 2025 beschikbaar via Fluvius:
| Soort subsidie | Bedrag bij standaard woning | Bedrag bij beschermde klant |
|---|---|---|
| Warmtepomp (lucht-water) | tot €3000 | tot €4800 |
| EPB Nieuwbouw | afhankelijk van E-peil | n.v.t. |
| Totaalrenovatiebonus | tot €4750 cumulatief bonus | tot €7500 |
Wat zijn de nadelen van een lucht-waterwarmtepomp?
De nadelen van een lucht-waterwarmtepomp zijn:
- Hoge investering (tussen €9.000 en €17.000, zonder premies)
- Vereist goed geïsoleerde woning voor optimaal rendement
- Nood aan vloerverwarming of LT-radiatoren
- Lagere aanvoertemperatuur dan bij gasketel (± 35-55°C)
Kan een lucht-waterwarmtepomp gecombineerd worden met bestaande radiatoren?
Alleen als de radiatoren geschikt zijn voor laagtemperatuurverwarming. Anders moeten ze vervangen worden.
Wat kost een luchtwarmtepomp in België in 2025?
De kostprijs in 2025 in België hangt af van het type systeem, vermogen, installateur en eventuele aanpassingen.
Gemiddelde prijzen zonder subsidies:
| Type warmtepomp | Gemiddelde prijs incl. plaatsing |
|---|---|
| Lucht-luchtwarmtepomp | €2.000 – €5.000 |
| Lucht-water warmtepomp | €9.000 – €17.000 |
| Hybride lucht-waterwarmtepomp | €7.000 – €12.000 |
Past een luchtwarmtepomp bij een renovatieproject?
Ja, maar met belangrijke voorwaarden:
- De woning moet minstens EPC label C of beter halen
- Na-isolatie (dak, vloer en muren) is meestal vereist
- Bij voorkeur wordt vloerverwarming of lage-temperatuurradiatoren geplaatst
Is een luchtwarmtepomp rendabel bij huidige energieprijzen?
Ja, op voorwaarde dat:
- Het rendement van de warmtepomp boven COP 3,5 ligt
- De warmtebehoefte niet te hoog is (dus goede isolatie)
- Er stroom wordt opgewekt via zonnepanelen (vooral bij lucht-water systemen)
De geschatte jaarlijkse besparing ligt tussen €500 en €1200 afhankelijk van verbruik en type woning.
Wat is het verschil tussen monobloc en split modellen?
Monobloc:
- Alle componenten zitten in één buitenunit
- Geen koeltechnische handelingen nodig bij installatie
- Snellere en goedkopere installatie
Split:
- Binnen- en buitenunit afzonderlijk
- Vereist geldig koelmiddelcertificaat
- Beter rendement bij extreme temperaturen
Wat is het onderhoud nodig bij luchtwarmtepompen?
Jaarlijks nazicht wordt aanbevolen. Belangrijkste aandachtspunten:
- Inspectie koelcircuit
- Reiniging filters en warmtewisselaars
- Controle op lekken of drukverlies
Onderhoudskosten liggen gemiddeld rond €150 tot €250 per jaar, afhankelijk van systeemtype.
Wat kies je het best in 2025 — lucht-lucht of lucht-water?
De keuze tussen een lucht-luchtwarmtepomp of lucht-waterwarmtepomp in 2025 hangt af van je woningtype, gewenste comfort en budget.
| Systeemtype | Beste keuze voor |
|---|---|
| Lucht-lucht | Appartementen, bijverwarming, koeling |
| Lucht-water | Nieuwbouw, goed geïsoleerde woningen |
| Hybride systeem | Renovatie, tussenvorm met gasketel |
Lucht-lucht biedt snelle lokale verwarmingsoplossingen en is eenvoudig te installeren. Een lucht-waterwarmtepomp levert een volledig verwarmings- en sanitairsysteem voor de hele woning, met hogere energie-efficiëntie. Dankzij Vlaamse premies blijven beide systemen aantrekkelijk in 2025.
Zen Zonne Energie helpt je bij het kiezen en installeren van het juiste systeem, volledig afgestemd op jouw situatie en budget.